Akt o dostępności

Nowe wymogi dotyczące dostępności produktów i usług w e-commerce

Od 28 czerwca 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać ustawa o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze. Jest to implementacja dyrektywy (UE) 2019/882 Parlamentu Europejskiego i Rady (znanej jako Europejski Akt o Dostępności), która nakłada na przedsiębiorców, w tym sklepy internetowe i platformy handlowe, nowe obowiązki w zakresie dostępności.

Czym jest dostępność w e-commerce?

Dostępność w e-commerce oznacza dostosowanie stron internetowych, aplikacji mobilnych oraz oferowanych produktów i usług do potrzeb wszystkich użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami oraz osób starszych. Celem tych regulacji jest eliminowanie barier cyfrowych i technologicznych oraz zapewnienie równych szans wszystkim konsumentom.

Wymogi dostępności w e-commerce obejmują:

1. Dostępność interfejsu użytkownika

Każdy sklep internetowy i platforma handlowa musi zapewnić funkcjonalności umożliwiające obsługę przez osoby z ograniczeniami sensorycznymi i motorycznymi. W szczególności oznacza to:

• obsługę za pomocą klawiatury – wszystkie elementy strony muszą być dostępne bez użycia myszki,
• przejrzystą nawigację i intuicyjny interfejs – logiczne rozmieszczenie elementów i jasne komunikaty pomagające użytkownikom w nawigacji,,
• unikanie migających elementów – ograniczenie stosowania dynamicznych animacji mogących powodować dyskomfort lub ataki epilepsji.

2. Dostępność treści i informacji o produktach

• Czytelność treści – wszystkie informacje na stronie, w tym opisy produktów, instrukcje obsługi czy warunki sprzedaży, muszą być łatwo czytelne, posiadać odpowiedni kontrast i być dostępne dla czytników ekranu.
• Alternatywne formaty treści – wprowadzenie wersji dźwiękowej i/lub tekstów uproszczonych, tak aby osoby niewidome, słabowidzące czy z trudnościami w czytaniu mogły łatwiej uzyskać informacje.
• Opisy alternatywne dla obrazów – wszystkie istotne grafiki i zdjęcia muszą zawierać teksty alternatywne (alt text), aby osoby korzystające z czytników ekranu mogły zrozumieć ich treść.

3. Kompatybilność z technologiami asystującymi

• strony i aplikacje muszą być kompatybilne z programami do czytania ekranu.

4. Obsługa za pomocą technologii wspomagających – np. sterowanie głosowe, obsługa za pomocą urządzeń śledzących ruch gałek ocznych.

5. Formularze i interaktywne elementy

• formularze (np. rejestracja, zakup, płatności) muszą być łatwe do wypełnienia i zawierać czytelne instrukcje.
  
• błędy w formularzach powinny być jasno komunikowane, a poprawne pola oznaczane.

6. Płatności i bezpieczeństwo transakcji

• systemy płatności muszą być proste w obsłudze i zgodne z technologiami asystującymi.
• metody autoryzacji muszą uwzględniać potrzeby osób z niepełnosprawnościami (np. alternatywne metody uwierzytelniania zamiast kodów CAPTCHA).

7. Dostępność aplikacji mobilnych

• aplikacje e-commerce muszą spełniać te same wymagania co strony internetowe w zakresie czytelności, nawigacji i interakcji.
• obsługa powinna być możliwa przy użyciu głosu i dotykowych gestów (dla osób z ograniczoną motoryką).

8. Obsługa klienta i wsparcie

• sklepy internetowe muszą zapewnić różne formy kontaktu za pomocą więcej niż jednego kanału sensorycznego.

Co ważne, zgodnie z Europejskim Aktem o Dostępności, wszystkie strony internetowe muszą spełniać standard WCAG 2.1 (Web Content Accessibility Guidelines), na poziomie AA, jednak już od 5 października 2023 roku funkcjonuje standard WCAG 2.2 – choć nie jest on jeszcze wymany przez Europejski Akt o Dostępności, to nieuniknione wydaje się w niedalekiej przyszłości dostosowanie stron również do standardów WCAG 2.2.

Konsekwencje braku dostosowania do wymogów

Podmioty, które nie dostosują swoich sklepów internetowych do nowych wymagań, mogą zostać objęte postępowaniem nadzorczym, a w konsekwencji sankcjami finansowymi. Ustawa przewiduje również możliwość skarg składanych przez konsumentów do organów nadzorujących.

Korzyści z dostosowania sklepu internetowego do wymogów dostępności

Dostosowanie sklepu internetowego do nowych wymogów dostępności nie tylko spełnia obowiązki prawne, ale także przynosi wymierne korzyści biznesowe:

✔ większa baza klientów – osoby z niepełnosprawnościami stanowią znaczącą grupę konsumencką, a dostępność cyfrowa pozwala na dotarcie do nich, zwiększając potencjalną sprzedaż;

✔ podniesienie konkurencyjności – firmy, które oferują dostępne i przyjazne dla wszystkich użytkowników rozwiązania, zyskują przewagę nad konkurencją i budują pozytywny wizerunek;

✔ lepsze pozycjonowanie w wyszukiwarkach – dostosowanie treści do zasad dostępności (np. odpowiednie opisy obrazów, struktura nagłówków) zwiększa widoczność strony w wynikach wyszukiwania;

✔ uniknięcie sankcji – brak zgodności z wymogami dostępu może skutkować karami administracyjnymi, skargami konsumentów oraz koniecznością wprowadzenia kosztownych zmian pod presją czasu;

✔ zwiększona lojalność klientów – użytkownicy cenią strony, które są intuicyjne i łatwe w obsłudze dla wszystkich, co przekłada się na lepsze doświadczenia zakupowe i większą skłonność do powrotu.

Kogo dotyczą nowe obowiązki Europejskiego Aktu o Dostępności?

Nowe przepisy obejmują wszystkie sklepy internetowe i platformy handlowe, jednak istnieją pewne wyjątki. Nowych obowiązków nie muszą stosować:

• mikroprzedsiębiorcy – czyli firmy zatrudniające mniej niż 10 pracowników i osiągające roczny obrót poniżej 2 mln euro.
• firmy, dla których dostosowanie byłoby nieproporcjonalnie kosztowne – ostateczna decyzja w tej kwestii zależy od indywidualnej analizy i uzasadnienia, że wdrożenie wymagań stanowiłoby nadmierne obciążenie finansowe.

Kary za niespełnienie wymogów dostępności

Nieprzestrzeganie nowych regulacji może skutkować wysokimi sankcjami finansowymi. Kary nakłada Prezes Zarządu PFRON (Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych) lub właściwy organ nadzoru rynku i mogą wynosić nawet do dziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, ale nie więcej niż 10% rocznego obrotu firmy.

Czy dostępność obejmuje także oferowane przez mój sklep produkty i usługi?

Obowiązek informowania klientów o spełnianiu wymagań dostępności dotyczy tylko tych produktów i usług, dla których producent, importer lub inny zobowiązany podmiot dostarczył odpowiednie dane. Oznacza to, że jeśli sprzedawca otrzyma informację o dostępności produktu, musi ją przekazać konsumentowi.

Jak dostosować sklep internetowy do nowych wymogów?

Aby spełnić wymagania Europejskiego Aktu o Dostępności, warto już teraz rozpocząć działania dostosowawcze. Należy w szczególności:

Dostosować stronę do standardu WCAG 2.2 – m.in. dodać opisy alternatywne do grafik, zapewnić możliwość pełnej nawigacji za pomocą klawiatury, zastosować wystarczający kontrast kolorów.

Zoptymalizować opisy produktów – zapewnić ich czytelność oraz kompatybilność z czytnikami ekranowymi i innymi technologiami asystującymi.

Zapewnić różne formaty treści – np. możliwość odsłuchania tekstu za pomocą syntezatora mowy, a także dostępność napisów i transkrypcji do materiałów multimedialnych.

Sprawdzić kompatybilność technologiczną – zapewnić, że strona i jej elementy współpracują z narzędziami asystującymi, takimi jak programy odczytu ekranu czy alternatywne metody wprowadzania danych.

Dostosowanie sklepu internetowego do wymogów dostępności cyfrowej to będzie nie tylko obowiązek prawny, ale także szansa na zwiększenie sprzedaży i poprawę doświadczenia użytkowników.

Nowe wymogi dostępności to nie tylko obowiązek prawny, ale także szansa na dotarcie do szerszego grona klientów i zwiększenie konkurencyjności Twojego sklepu internetowego. Odpowiednio dostosowana strona e-commerce zapewnia lepsze doświadczenia użytkowników, poprawia wyniki sprzedaży i chroni przed potencjalnymi sankcjami.