Decyzja TSUE w sprawie fikcyjnych promocji - Co wnosi najnowszy wyrok w sprawie Aldi Süd?
przez Marcin Tomczak na Oct 31, 2024
Ochrona konsumentów a przejrzystość cen
26 września 2024 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał kluczowy wyrok w sprawie ochrony praw konsumentów związanej z informacją o obniżkach cen, sygnalizując istotne zmiany w przepisach unijnych. W sprawie C-330/23, dotyczącej sporów między niemieckim stowarzyszeniem konsumenckim Verbraucherzentrale Baden-Württemberg a siecią Aldi Süd, Trybunał miał odpowiedzieć na pytanie, jak powinno być interpretowane pojęcie „wcześniejszej ceny” oraz w jaki sposób obniżki cen mogą być prezentowane w reklamach zgodnie z Dyrektywą 98/6/WE. Wyrok ten stanowi precedens, który będzie miał istotny wpływ na politykę reklamową dużych sieci handlowych, a także podkreśla wagę przejrzystości cenowej w kontekście ochrony konsumentów w Europie.
Tło sprawy i ramy prawne
Spór rozpoczął się od ogłoszeń reklamowych Aldi Süd, w których prezentowane były obniżki cen na wybrane produkty spożywcze, takie jak banany i ananasy. Ceny te były porównywane z innymi cenami – jedną przekreśloną, wcześniejszą ceną, i aktualną, obniżoną ceną, a także w formie procentowej obniżki. Kluczowym problem stanowił fakt, że obniżka nie zawsze bazowała na najniższej cenie obowiązującej w ciągu 30 dni poprzedzających promocję - jak wymaga tego art. 6a ust. 1 i 2 Dyrektywy 98/6 - ale raczej na cenie, która mogła być podniesiona krótko przed ogłoszeniem promocji.
Dyrektywa 98/6/WE reguluje sposób informowania o cenach, nakładając obowiązek ich jednoznacznego i zrozumiałego przedstawienia. Wprowadzenie artykułu 6a do dyrektywy w 2019 roku miało na celu zapewnienie konsumentom dostępu do wiarygodnych informacji o „poprzedniej cenie”, by unikać sztucznego manipulowania cenami na krótko przed promocją. Nowe przepisy mają na celu zapobieganie nieuczciwym praktykom handlowym, takim jak wprowadzenie konsumentów w błąd co do atrakcyjności cen.
Decyzja TSUE i jej znaczenie
W wyroku TSUE wyjaśnił, że obniżki cen w reklamach muszą być obliczane w odniesieniu do „wcześniejszej ceny” zdefiniowanej w art. 6a ust. 2 Dyrektywy 98/6, czyli najniższej ceny stosowanej w ciągu co najmniej 30 dni przed obniżką. Trybunał orzekł również, że wszystkie formy przedstawiania obniżek, w tym wartości procentowe i slogany reklamowe, muszą odnosić się do tej właśnie ceny. Według Trybunału, odstępstwo od tej zasady prowadziłoby do dezorientacji konsumenta, który oczekuje i zakłada, że obniżka ceny produktu jest rzeczywista, a nie oparta na manipulacji cenowej.
W uzasadnieniu wyroku TSUE podkreślił, że ochrona konsumentów i umożliwienie im świadomych decyzji zakupowych stanowi jeden z priorytetów polityki unijnej. Przytoczono także znaczenie transparentności i równości w dostępie do informacji, wskazując przy tym, że wszelkie naruszenia zasad rzetelnego informowania o cenach są niezgodne z podstawowymi wartościami rynku wewnętrznego Unii Europejskiej.
Kontekst ekonomiczny i praktyczne skutki wyroku
Decyzja TSUE ma doniosłe konsekwencje zarówno dla konsumentów, jak i przedsiębiorstw, w szczególności dużych przedsiębiorstw, często stosujących strategie marketingowe polegające na dynamicznej zmianie cen. Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydane w trybie prejudycjalnym są wiążące dla sądów krajowych w sprawach, w których złożono pytanie dotyczące interpretacji prawa unijnego. Dodatkowo, zgodnie z doktryną „acte éclairé”, taki wyrok wywiera skutki erga omnes, co oznacza, że może znacząco wpłynąć na ograniczenie niedozwolonych praktyk wśród przedsiębiorców. Wprowadza to konieczność większej ostrożności w komunikowaniu obniżek, czy promocji oraz wymusza na sieciach handlowych skrupulatniejszą kontrolę sposobu wyświetlania „poprzednich cen”. Dla wielu firm może to oznaczać konieczność przeszkolenia personelu marketingowego, zmodyfikowania strategii cenowych oraz wprowadzenia nowych procedur, zgodnych z wytycznymi TSUE i standardami unijnymi.
Z perspektywy konsumentów wyrok ten jest niewątpliwie krokiem w dobrą stronę - stronę zwiększenia przejrzystości i uczciwości na rynku. Należy także wspomnieć o wymiarze edukacyjnym orzerczenie TSUE – konsumenci stają się bardziej świadomi swoich praw, co ułatwia im skuteczne dochodzenie roszczeń w przypadku sporu.
Wnioski i przyszłość regulacji
Najnowszy wyrok TSUE w sprawie Aldi Süd pokazuje, jak istotne jest zapewnienie jasnych i jednolitych zasad ochrony konsumentów w całej Unii Europejskiej. Jest to przykład prokonsumenckiego podejścia UE do regulacji rynku wewnętrznego, ukierunkowanego na tworzenie sprawiedliwego środowiska zakupowego.
Warto także zauważyć, że przepisy dyrektywy 98/6, a także ich interpretacja przez Trybunał, mogą w przyszłości stać się podstawą do rozwijania dalszych regulacji dotyczących informacji cenowych. Obecny wyrok będzie stanowił punkt odniesienia nie tylko dla kolejnych spraw związanych z obniżkami cen, ale także dla rozwoju prawa ochrony konsumenta zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym.
Dalsze obserwacje na temat implementacji tego wyroku i jego skutków dla rynku unijnego pokażą, jak dużą zmianę przyniesie on w praktykach handlowych w Europie.
Niniejszy artykuł uzupełnia komentarz eksperta z ecommerce.legal, Marcina Tomczaka, który podkreśla znaczenie wyroku TSUE dla przyszłości praktyk cenowych w handlu.
👉 https://nowymarketing.pl/siec-aldi-omijala-przepisy-dyrektywy-omnibus-tsue-reaguje-komentarz/